در شرایطی که بر اساس نقشه راه امضا شده میان علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تمام فعالیت‌های توافق شده از جمله جلسات کارشناسی و بحث‌ها تا 15 اکتبر یعنی 23 مهر پایان خواهد یافت، روزنامه‌های آمریکایی روز جمعه نوشتند رئیس‌جمهوری این کشور 18 اکتبر (26 مهر) دستورالعمل لغو تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران را صادر خواهد کرد.
پیش‌بینی دو روزنامه آمریکایی از زمان لغو تحریم‌ها
یوکیا آمانو با هدف بحث درباره موضوعات حل نشده دیروز راهی تهران شد
به نوشته روزنامه‌های وال استریت ژورنال و واشنگتن پست، بخشنامه آمریکا در روزی که در توافق از آن با نام «روز اجرا» یاد شده است، اجرایی خواهد شد. اتحادیه اروپایی نیز باید اقدام مشابهی را برای لغو تحریم‌های ایران انجام دهد. «روز اجرا» زمانی است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در بیانیه‌ای رسمی اعلام می‌کند که ایران به همه تعهدات خود در چارچوب توافق وین پایبند بوده است. زمان صدور دستورالعمل لغو تحریم‌ها در آمریکا پس از آن منتشر شد که مخالفان در کنگره نتوانستند توافق وین را رد کنند. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز روز پنج‌شنبه «استیفن مال» سفیر پیشین واشنگتن در لهستان را به‌عنوان هماهنگ‌کننده اجرایی برجام منصوب کرد.
آمانو در تهران
همزمان قرار بود روز گذشته یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای آنچه بحث در مورد موضوعات حل‌نشده گذشته و کنونی برنامه هسته‌ای ایران خوانده شده، راهی تهران شود. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با انتشار بیانیه‌ای ضمن تایید سفر آمانو به تهران اعلام کرد: «مدیر کل آژانس قرار است روز یکشنبه با مقامات ایرانی دیدار و گفتوگو داشته باشد.» در ادامه این بیانیه آمده است: «این دیدارها قرار است روی ادامه همکاری میان آژانس و جمهوری اسلامی در چارچوب نقشه راه برای شفاف‌سازی درخصوص فعالیت‌های هسته‌ای حال و گذشته ایران متمرکز باشد. » به گزارش «ایسنا»، ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در 23 تیر ماه بر سر یک نقشه راه به توافق رسیدند که براساس آن قرار است تمام مسائل باقیمانده درباره فعالیت‌های هسته‌ای حال و گذشته ایران تا پایان سال جاری میلادی حل و فصل شود. همچنین به گزارش خبرگزاری فارس، خبرگزاری آسوشیتدپرس روز جمعه به نقل از منابع دیپلماتیک مدعی شده بود که سفر آمانو به تهران با هدف جلب حمایت برای مصاحبه با دانشمندان ایرانی در چارچوب تحقیق درباره موضوع ادعایی «ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران» یا PMD انجام می‌شود. اما بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در واکنش به خبر آسوشیتدپرس در مورد اهداف سفر آمانو، به رسانه‌ها گفت: «برخی از رسانه‌های بین‌المللی با اهداف خاص، خبرهای جهت داری را منتشر می‌کنند که این روش، تازگی ندارد.» بهروز کمالوندی روز شنبه ادعای برخی رسانه‌های بین‌المللی را رد کرد و گفت که سفر آمانو با هدف اجرایی کردن نقشه راه همکاری‌های ایران و آژانس انجام می‌شود. نشست کارشناسی ایران و آژانس روز چهارشنبه با حضور رضا نجفی نماینده دائم ایران در آژانس و نیز واریورانتا معاون مدیرکل پادمان‌های این نهاد در تهران به کار خود پایان داد.
بعد از ارائه توضیحات مکتوب به آژانس توسط ایران در 15 اوت و سوالاتی که آژانس متعاقبا درخصوص برخی ابهامات پیرامون توضیحات ایران در 8 سپتامبر ارائه کرده بود، تیم‌های کارشناسی ایران و آژانس به بحث و بررسی سوالات آژانس پرداختند. قرار است این نشست کارشناسی هفته اول مهر در تهران از سر گرفته شود.
دیدار ایران و 1+5 در نیویورک
از سوی دیگر تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران دوشنبه هفته جاری راهی نیویورک می‌شود. به گزارش «ایسنا» قرار است تیم‌های مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و 1+5 پس از دو ماه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل درباره آخرین تحولات سیاسی حقوقی فنی و اجرایی برنامه جامع اقدام مشترک رایزنی کنند. این اولین دیدار مقامات مذاکره‌کننده ایران و 1+5 است که پس از توافق وین صورت می‌گیرد. در این سفر قرار است رایزنی‌ها در سطوح کارشناسی و سیاسی درباره ابعاد فنی و حقوقی عملیاتی ساختن برجام میان دو طرف صورت گیرد. یکی از مهم‌ترین بخش‌های نامشخص برجام روز اجرای این توافق است که هنوز تعیین نشده است. پس از دو ماه بررسی و رایزنی بر سر برجام در کنگره آمریکا در نهایت روز جمعه 27 شهریور، سومین تلاش جمهوری‌خواهان برای رد برجام بی‌نتیجه ماند. همچنین براساس گزارش رسانه‌های روسی، وزیران خارجه ایران و 1+5 نیز به احتمال قوی 6 مهر در نیویورک با یکدیگر دیدار می‌کنند.
برجام ملغی‌کننده تحریم‌هاست
در عین حال سیدعباس عراقچی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه در گفتوگویی، برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) را برطرف‌کننده سایه تهدیدات امنیتی و ملغی‌کننده تحریم‌ها دانست و تاکید کرد: «ان‌شاءالله نتایج آن مشاهده می‌شود.» به گزارش «ایرنا» از خانه ملت، سید عباس عراقچی ضمن انتقاد از کسانی که فصل هفتم شورای امنیت را معادل حمله نظامی قلمداد می‌کنند، گفت: «آیا برای جنگ باید مذاکره می‌کردیم و برای رفع تحریم‌ها نباید مذاکره می‌کردیم، فصل هفتم منشور سازمان ملل به موضوعاتی می‌پردازد که از نظر شورای امنیت تهدید علیه صلح و امنیت شناخته می‌شود و حمله نظامی ماده‌ای از فصل هفتم منشور شورای امنیت است.» او اضافه کرد: «اگر شورای امنیت قائل به این شود که موضوعی مانند برنامه هسته‌ای ایران برای صلح و امنیت بین‌الملل یک تهدید است این کشور را ذیل فصل 7 برده و با آن برخورد می‌کند.» معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت خارجه با بیان اینکه در فصل 7 مراتب و مدارجی ذکر شده است، افزود: «در این راستا ابتدا ماده 40 اعمال شده و در صورت عدم کفایت ماده 41 که در مورد تحریم‌های اقتصادی است به کار گرفته می‌شود و در صورت عدم کفایت این ماده، بند 42 که شامل تهدیدهای نظامی است، انجام می‌شود.» عراقچی با تاکید بر اینکه از دید تیم مذاکره‌کننده موفقیتی که در مذاکرات حاصل شده نتیجه کار جمعی و یک حرکت 12 ساله بوده است، ادامه داد: « همه در کسب این دستاورد شریک بوده‌اند و تحت مدیریت عالی مقام معظم رهبری این دستاورد و کار سنگین به سرانجام رسیده و حقوق مردم ایران احیا شده است.»
خبرهای منتشر شده حکایت از حضور یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مجلس شورای اسلامی دارد. گرچه معاون پارلمانی وزارت امور خارجه دیروز این حضور را امری محتمل دانسته و آن را به انجام هماهنگی لازم وزارت خارجه و مجلس منوط کرده بود، اما رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام در خبری که به‌نظر قطعی می‌رسد، اعلام کرده است آمانو امروز در جلسه کمیسیون ویژه برجام حضور می‌یابد.
علیرضا زاکانی رئیس کمیسیون برجام دیروز در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به درخواست کتبی این کمیسیون از وزارت امور خارجه برای حضور مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مجلس گفت: «براساس اعلام وزارت امور خارجه به کمیسیون برجام، مقرر شده آمانو ساعت 14 بعدازظهر امروز (یکشنبه) در جلسه کمیسیون برجام حضور یابد. پیش از او حسن قشقاوی معاون کنسولی و امور مجلس وزارت امور خارجه در گفتوگو با خبرگزاری رسمی ایران از احتمال این موضوع سخن گفته و اعلام کرده بود که این موضوع با نظر مثبت وزارت امور خارجه در حال پیگیری است.»آمانو در شرایطی برای گفت و شنود‌های هسته‌ای به بهارستان می‌رود و به مجلسی‌ها توضیح می‌دهد که پیش از این؛ هنگامی که برای پاره‌ای توضیحات به کنگره آمریکا رفته بود، برخی رسانه‌های ایرانی مخالف توافق وین، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نقد کرده و از حضور او در کنگره ابراز نگرانی کرده بودند؛ افشای مذاکرات محرمانه ایران و آژانس در کنگره آمریکا عمده نگرانی‌هایی بود که این رسانه‌ها به آمانو یا به گفته آنان داور برجام نسبت می‌دادند. آمانو که در کنگره آمریکا دست رد به سینه طرف مذاکره‌کننده ایران زد، حالا به‌نظر می‌رسد برای اثبات بی‌طرفی خود در توافق هسته‌ای، برای حضور در مجلس ایران نیز رضایت داده است.آمانو در میانه مردادماه امسال به کنگره رفته و به سوالات نمایندگان آمریکا پاسخ داده بود.
مستندات دو توافق محرمانه
همزمان با حضور آمانو در تهران، زاکانی رئیس کمیسیون برجام در نامه‌ای به علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی خواستار ارائه اسناد دو توافق محرمانه بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که پس از دستیابی به توافق نهایی هسته‌ای در وین میان صالحی و آمانو به امضا رسید، به کمیسیون ویژه برجام شد.گرچه خبرگزاری مهر از این خواسته مجلس از سازمان انرژی اتمی خبر داده، اما پیش از هرگونه واکنش سازمان انرژی اتمی در این باره، سخنگوی کمیسیون برجام عملی شدن این خواسته مجلس را بعید دانست. او گفت که بعید است دولت نقشه راه ایران و آژانس را به مجلس بدهد. سیدحسین نقوی حسینی به خبرگزاری مهر توضیح داد: وجود دو سند دیگر (غیر از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱) را خود تیم مذاکره‌کننده به ما گفته بود و قول هم داده‌اند که به کمیسیون ارائه شود.
به هجمه‌ها پاسخ نمی‌دهیم
آمانو در شرایطی به کمیسیون برجام می‌رود که جلسات این کمیسیون تاکنون با حواشی متعددی روبه‌رو بوده است؛ از انتخاب اعضای هیات‌رئیسه این کمیسیون که اغلب آنها را منتقدان برجام تشکیل می‌دهند گرفته تا حاشیه‌هایی که در پی اظهارات تیم سابق هسته‌ای ایران درباره برجام ایجاد شد و نیز آنچه توقف پخش جلسات این کمیسیون از تلویزیون بر آن دامن زد. به هر روی آنچه اعضای تیم مذاکره‌کننده کنونی بر آن تاکید دارند، بی‌پاسخ گذاشتن اظهارات و فضای تخریبی است که تیم مذاکره‌کننده قبلی ایجاد کرده است. در آخرین اظهارنظرها، سیدعباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در گفتوگویی با خبرگزاری خانه ملت گفت که نسبت به ایجاد فضای تخریبی تیم مذاکره‌کننده قبلی واکنش نشان نمی‌دهیم چون رویکرد تیم مذاکره‌کننده موجود به این صورت بوده که به روند طی شده 12 سال گذشته به‌عنوان یک حرکت یکپارچه نگاه کرده است و به اعتقاد ما مدیریت عالی نظام یک حرکتی را به جلو آورده و هر دولت و تیم مذاکره‌کننده‌ای در مقطع خود وظیفه خود را به‌خوبی انجام داده است.
وارد مقوله‌های بچگانه نمی‌شوم
همزمان با انتشار این اظهار نظر سید عباس عراقچی درباره فضای تخریبی شکل گرفته درباره برجام، پایگاه خبری انتخاب با انتشار گفت‌و‌گوی هفته نامه طلوع صبح با علی‌اکبر صالحی، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی به نقل از او نوشت: «آنچه این روزها علیه توافق وین گفته می‌شود، بی‌انصافی است.» صالحی در واکنش به آنچه تیم سابق مذاکره‌کننده به برجام نسبت داده گفت: «من اخلاقا هیچ وقت وارد مقوله‌های بچگانه و بگومگوها نمی‌شوم.» با این وجود علی‌اکبر صالحی، سعید جلیلی رئیس تیم سابق مذاکره‌کننده را «انسانی متدین و علاقه‌مند به انقلاب و نظام» توصیف کرد و در عین حال از وجود اختلاف‌نظر با او سخن گفت.
مجلس مستندات جلیلی را خواست
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره اظهارات جلیلی مبنی‌بر اینکه حق غنی‌سازی و بسیاری موارد دیگر در دوره ایشان اتفاق افتاده، به برخی اظهارات مقامات آمریکا در آن زمان نظیر مشروط کردن پذیرش حق دستیابی به فناوری صلح‌آمیز در صورتی که خود این فناوری و همچنین سوخت آن را در اختیار ایران قرار دهند، اشاره کرد و توضیح داد: بین سال‌های 88، 89 و 90 ببیند چه گفته‌اند، حالا به قول حضرت آقا در نماز عیدفطر، اینها دو عدد سانتریفیوژ هم برنمی‌تابیدند، اما الان مجبور شدند که شاهد چرخش هزاران سانتریفیوژ باشند.
صالحی در ادامه با بیان اینکه ادعا شده بود که ما فلان کار را کردیم و در سازمان انرژی اتمی در فلان سال، فلان کار شده گفت: ما هم گفتیم مستندات آن وجود دارد، امضای قراردادها هست و زمان مسوولیت‌ها هست. مستندات را می‌گیرند و براساس آن قضاوت می‌کنند.»رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین گفت که کمیسیون برجام مجلس از سعید جلیلی خواسته است، مدارک و اسناد خود را در مورد ادعای پذیرفته شدن حق غنی‌سازی در دوره او، تحویل نمایندگان دهد.او همچنین درباره آنچه جلیلی درباره توافق وین گفت و برخی موارد آن را تحقیر نظام خوانده بود، تاکید کرد: آیا این تحقیر ملت است که توانسته با مقاومت و استقامت خود، حق غنی‌سازی را تثبیت کند و بیش از 6 هزار سانتریفیوژ را نگه دارد و فردو را نیز حفظ کند؟ اگر تحقیر شدن این است که ما حق غنی‌سازی را تثبیت کردیم، اگر تحقیر این است که ما 6 هزار سانتریفیوژ را نگه داریم، اگر تحقیر این است که تحقیق و توسعه را ادامه می‌دهیم، اگر تحقیر این است که فردو پابرجا می‌ماند. اگر تحقیر این است که آب سنگین را ادامه می‌دهیم، خب دیگر نمی‌دانم چه کار باید می‌کردیم.به گفته رئیس سازمان انرژی اتمی ما دوست داشتیم هرچه الان داریم را داشته باشیم و چیزی نیز اضافه می‌گرفتیم، مثلا اراک مثل سابق باشد و اراک جدید هم بسازیم و نطنز دیگر هم بسازیم، همچنین تحریم‌ها را برطرف کنند، عذرخواهی هم کنند و دست ما را هم ببوسند؛ اینکه خیلی عالی بود، ای کاش می‌شد این کار را کرد.او در پاسخ به سوالی درباره برخی اتهاماتی که فریدون عباسی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی به تیم هسته‌ای کنونی وارد کرده و در اظهاراتی گفته است که حاضرند با زن و بچه در رآکتور اراک زندگی کنند، گفت: این شجاعت و اعتماد به نفس دکتر عباسی را نشان می‌دهد. ایشان طراح رآکتور که نیست، ایشان سازنده رآکتور که نیست، طراحان رآکتور جمع دیگری هستند و سازندگان همین‌طور. مجموعه‌ای عظیم روی این مساله کار می‌کنند.
مذاکرات عمان
صالحی درباره سوالی درباره اینکه مذاکرات عمان به دلیل ناهماهنگی و اختلاف‌نظر بین تیم وزارت خارجه و تیم آقای جلیلی رو به جلو حرکت نمی‌کرد، توضیح داد: به هر حال دو مسیر برای مذاکره در آن زمان وجود داشت، یک مسیر پنج به‌علاوه یک و مسیر دیگر هم که آقا اجازه فرمودند، مذاکره با آمریکایی‌ها بود. خب این دو مسیر باید هماهنگ می‌شد، برای ایجاد این هماهنگی و این اقدام خیلی اختلاف رای بود و نظرات مختلفی وجود داشت. به هر حال زمان و فرصت‌ها را از دست دادیم. می‌توانستیم موضوعی را که اواسط سال90 شروع شد (دو سه ماه اخر سال 90 مجوز گرفتیم) زودتر به سرانجام برسانیم. باتوجه به شرایط داخلی آمریکا و منطقه (که همه اینها در مستندات وزارت خارجه است) اگر همان موقع هماهنگ بودیم و اقدام می‌کردیم، شاید آن زمان فرصت بهتری برای حل ماجرا بود، البته شاید. اگر آن زمان همدلی و همزبانی بود، (باتوجه به مستندات موجود) می‌توانستیم چه‌بسا زودتر از الان به این نتایج برسیم.
دوی امدادی مذاکرات
به گفته علی‌اکبر صالحی، همدلی و همزبانی یعنی «ما»؛ ما یعنی روحانی، لاریجانی، جلیلی و ظریف. همه این افراد زحمت کشیده‌اند، مثل دوی امدادی؛ واقعا مذاکرات شبیه یک دو بود، حالا من بیایم این‌طور بگویم، مثلا که چه؟ آخرش که چه؟ اگر کار برای خدا باشد مردم هم قدرشناس شما خواهند بود.
گزارش نهایی؛ هفته آینده در صحن علنی
با همه اختلاف‌نظرهایی که درباره برجام میان دولت و برخی نمایندگان مجلس وجود دارد، برخی اخبار از ارائه گزارش نهایی کمیسیون برجام از برنامه جامع اقدام مشترک در هفته آینده حکایت دارد. علاء‌الدین بروجردی، عضو کمیسیون برجام در این باره به «ایسنا» گفت: بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، کمیسیون ویژه برجام در این هفته نیز جلسات کاری خود را برگزار کرده و ارائه گزارش نهایی به صحن علنی مجلس به هفته آینده موکول خواهد شد.
Read more: http://www.donya-e-eqtesad.com/news/931876/#ixzz3mFiJl24y
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.